Nhãn mác hàng hóa không chỉ là một phần nhỏ của bao bì mà là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của sản phẩm trên thị trường. Một nhãn mác rõ ràng, chính xác giúp người tiêu dùng tin tưởng, đồng thời đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn mắc phải những lỗi sai thường gặp khi ghi nhãn mác, dẫn đến rủi ro bị xử phạt, mất uy tín và thậm chí là thu hồi sản phẩm. Bài viết này sẽ chỉ ra những lỗi phổ biến nhất và cách khắc phục, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình ghi nhãn mác và tự tin đưa sản phẩm ra thị trường.
1. Thiếu Hoặc Sai Thông Tin Bắt Buộc
Đây là lỗi phổ biến và nghiêm trọng nhất. Theo Nghị định 43/2017/NĐ-CP và Nghị định 111/2021/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam, nhãn hàng hóa bắt buộc phải có các nội dung như: tên hàng hóa, tên và địa chỉ của tổ chức/cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa, xuất xứ, định lượng, ngày sản xuất/hạn sử dụng, thành phần, thông tin cảnh báo (nếu có).
Lỗi thường gặp:
- Thiếu một hoặc nhiều thông tin bắt buộc: Ví dụ, quên ghi định lượng, thiếu địa chỉ đầy đủ của nhà sản xuất, hoặc bỏ sót thông tin cảnh báo.
- Thông tin không chính xác: Ghi sai xuất xứ, nhầm lẫn về ngày sản xuất/hạn sử dụng, sai định lượng sản phẩm.
- Thông tin không đúng bản chất sản phẩm: Đặt tên sản phẩm gây hiểu lầm về công dụng, thành phần so với thực tế.
Cách khắc phục: Luôn đối chiếu với Nghị định 43/2017/NĐ-CP và Nghị định 111/2021/NĐ-CP, cũng như các thông tư chuyên ngành để đảm bảo nhãn mác có đủ thông tin bắt buộc. Nên có quy trình kiểm tra chéo nội dung nhãn mác trước khi in và sử dụng hàng loạt.
2. Ngôn Ngữ Trình Bày Không Đúng Quy Định
Nhãn mác hàng hóa tại Việt Nam yêu cầu thông tin bắt buộc phải được thể hiện bằng tiếng Việt. Đây là điều kiện tiên quyết để người tiêu dùng Việt Nam có thể hiểu rõ về sản phẩm.
Lỗi thường gặp:
- Chỉ sử dụng tiếng nước ngoài: Đặc biệt phổ biến với hàng nhập khẩu nhưng không có nhãn phụ tiếng Việt hoặc nhãn phụ không đầy đủ.
- Dịch thuật sai hoặc tối nghĩa: Khi ghi nhãn phụ, việc dịch thuật cẩu thả có thể làm sai lệch thông tin gốc, gây hiểu lầm cho người đọc.
- Sử dụng thuật ngữ chuyên ngành phức tạp: Gây khó khăn cho người tiêu dùng phổ thông trong việc nắm bắt thông tin.
Cách khắc phục: Đảm bảo tất cả các nội dung bắt buộc phải có tiếng Việt. Đối với hàng nhập khẩu, bắt buộc phải có nhãn phụ tiếng Việt đầy đủ và chính xác. Nên thuê dịch giả chuyên nghiệp hoặc kiểm tra kỹ lưỡng nội dung dịch thuật.
3. Trình Bày Nhãn Mác Khó Đọc, Không Rõ Ràng
Dù thông tin đầy đủ, nhưng cách trình bày không hợp lý cũng khiến nhãn mác mất đi giá trị và có thể bị coi là vi phạm.
Lỗi thường gặp:
- Kích thước chữ quá nhỏ: Đặc biệt là các thông tin phụ hoặc thông tin cảnh báo.
- Màu sắc chữ và nền không tương phản: Gây khó khăn khi đọc, đặc biệt trong điều kiện ánh sáng kém.
- Bố cục lộn xộn, nhiều thông tin không cần thiết: Làm cho nhãn mác rối mắt, khó tìm kiếm thông tin chính.
- Sử dụng phông chữ không rõ ràng: Các loại phông chữ quá cách điệu hoặc phức tạp.
Cách khắc phục: Thiết kế nhãn mác ưu tiên tính dễ đọc. Đảm bảo kích thước chữ phù hợp, độ tương phản cao và bố cục khoa học. Chỉ đưa các thông tin cần thiết và quan trọng nhất lên nhãn chính.
4. Sai Sót Trong Việc Ghi Xuất Xứ Hàng Hóa
Quy định về xuất xứ hàng hóa rất chặt chẽ, đặc biệt trong bối cảnh chống gian lận thương mại và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Lỗi thường gặp:
- Ghi “Made in Vietnam” khi sản phẩm chỉ lắp ráp tại Việt Nam từ nguyên liệu nhập khẩu mà không đáp ứng tiêu chí xuất xứ Việt Nam.
- Gian lận xuất xứ: Cố tình ghi sai xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế hoặc đánh lừa người tiêu dùng.
- Không ghi rõ xuất xứ: Bỏ qua thông tin quan trọng này trên nhãn mác.
Cách khắc phục: Nghiên cứu kỹ các quy tắc xuất xứ (ví dụ: Quy tắc WO, CTC, RVC) để xác định chính xác nguồn gốc sản phẩm. Đối với hàng hóa gia công, lắp ráp, cần đảm bảo tỷ lệ nội địa hóa hoặc quy trình chế biến phù hợp với quy định để được coi là có xuất xứ Việt Nam.
5. Sử Dụng Hình Ảnh, Logo Gây Nhầm Lẫn Hoặc Vi Phạm Sở Hữu Trí Tuệ
Hình ảnh và logo trên nhãn mác cũng phải tuân thủ các quy định pháp luật.
Lỗi thường gặp:
- Sử dụng hình ảnh không đúng với sản phẩm thực tế: Gây hiểu lầm về chất lượng, công dụng.
- Sử dụng hình ảnh, logo đã được bảo hộ: Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp khác.
- Sử dụng biểu tượng, chứng nhận chưa được cấp phép: Ví dụ: Tự ý in các chứng nhận chất lượng, an toàn thực phẩm khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp.
Cách khắc phục: Luôn sử dụng hình ảnh, logo trung thực phản ánh đúng sản phẩm. Kiểm tra kỹ lưỡng bản quyền sở hữu trí tuệ trước khi sử dụng. Chỉ đưa các chứng nhận lên nhãn mác khi đã được cấp phép hợp pháp.
Kết Luận
Ghi nhãn mác hàng hóa là một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và hiểu biết sâu sắc về các quy định pháp luật. Việc tránh được những lỗi sai thường gặp không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các khoản phạt không đáng có mà còn củng cố niềm tin của khách hàng, tạo dựng thương hiệu vững chắc trên thị trường. Hãy xem nhãn mác như một kênh giao tiếp quan trọng giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng.
